فهرست مطالب

پژوهش های جغرافیای اجتماعی - پیاپی 38 (تابستان 1400)

نشریه پژوهش های جغرافیای اجتماعی
پیاپی 38 (تابستان 1400)

  • تاریخ انتشار: 1400/06/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • وحید نجفی مقدم گیلانی*، امیر طالبی رحیم آبادی، فرشید رمضانی صفحات 1-27

    با توجه به آمار بالای تصادفات، پلیس بایستی هموار به دنبال راهکارهایی برای کاهش نرخ مجروحان و کشته شدگان کاربران شهری و جاده ای باشد تا بتواند نقش خود را به عنوان یکی از نهادهای مسیول به بهترین شکل ایفا کند. هدفازاینمقاله،کشف عوامل تاثیرگذار بر تصادفات عابرین پیاده رخ داده شهری و تعیین رتبه-بندی هر یک از آن ها با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده توسط پلیس می باشد تا با تحلیل این اطلاعات بتوان راهکارهایی به منظور کاهش تلفات جاده ای به پلیس و نهادهای ذی ربط ارایه کرد. از همین رو با استفاده از اطلاعات تصادفات جمع آوری شده مرتبط با عابر پیاده در سال های 98 تا 99 شهر رشت و استفادهاز آزمون-های آماری مختلفی چون کلموگروف-اسمیرنوف، فیریدمن و آزمون عاملی اکتشافی به تحلیل اطلاعات پرداخته شد. نتایج تحلیل تصادفات با استفاده از آزمون فیریدمن نشان داد که متغیرهای زمان تصادف، سن عابرپیاده و شرایط روشنایی به ترتیب دارای بالاترین رتبه اثرگذار و متغیرهای سن راننده، نوع راه و نحوه برخورد به ترتیب دارای پایین ترین رتبه تاثیرگذار بر تصادفات عابر پیاده شهر رشت می باشد. همچنین با استفاده از آزمون عاملی، شش عامل عمده تاثیرگذار بر تصادفات عابرین پیاده شهر رشت کشف شد که متغیرهای زمان تصادف، شرایط روشنایی و وضعیت آب و هواییتحت عامل اول و جنسیت و سن عابرین پیاده تحت عامل دوم می باشند. بنابراین پیشنهاد می شود افسران راهور در هر دو زمان اوج و غیراوج از نیروهای بیشتری در جهت کنترل ترافیک به خصوص در مکان های فاقد گذرگاه_های عابر پیاده و تقاطعات اصلاح هندسی شده استفاده نمایند. همچنینبا رانندگانی که حرکات مخاطره آمیز دارند و نوع تخلف (استفاده از تلفن همراه، سرعت غیرمجاز، حرکات مارپیچ) آنها در وقوع تصادفات عابرین پیاده تاثیرگذار می باشند نیز برخورد های جریمه و یا توقیف خودرو صورت پذیرد.

    کلیدواژگان: عابر پیاده، تصادفات، راهکارهای ایمنی، آزمون فریدمن، آزمون عاملی
  • سعید آقایی زاده*، فاطمه صفری سروندی صفحات 28-75

    امنیت نیاز اساسی و همگانی است. اهمیت و ضرورت امنیت در پیوند ناگسستنی آن با زندگی است.هر ناهنجاری که در زندگی افراد جامعه اتفاق می افتد علاوه بر این که برای خود آن ها آسیب هایی به همراه دارد در صورت رواج یافتن جامعه را نیز آسیب پذیر می کند. یکی از مهمترین این موارد، طلاق است که هم خود و هم عوامل به وجودآورنده آن ممکن است بر امنیت جامعه اثرگذار باشد و ما در این مقاله درصدد هستیم این روابط را بررسی نماییم.هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه عوامل اجتماعی زمینه ساز طلاق با امنیت اجتماعی شهروندان رشت می باشد.روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی است. در این پژوهش،عوامل اجتماعی زمینه ساز طلاق موثر بر امنیت اجتماعی با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و نمایه های نوشته شده در رابطه با موضوع پژوهش مطالعه شده است. پرسشنامه محقق ساخته توسط 3 نفر از صاحب نظران آگاه در این زمینه استخراج شد. نمونه تحقیق شامل 380 نفر از شهروندان شهر رشت 185 نفر خانم و 195 نفر آقا انتخاب شدند.پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردیده است.برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSpss و آزمون های همبستگی پیرسون و تاو بی کندال استفاده شد.نتایج نشان داد که تمام عوامل اقتصادی(675/0)،فرهنگی(726/0)،روان-شناختی(698/0)،اجتماعی(660/0) وجنسی(307/0) با امنیت اجتماعی رابطه همبستگی دارند اما عوامل فرهنگی و روان شناختی بیشترین همبستگی را نشان داده اند.

    کلیدواژگان: طلاق، طلاق عاطفی، امنیت اجتماعی، امنیت اقتصادی، امنیت فرهنگی
  • محمدامین ترابی *، آیت الله ممیز، ارکیده حامدی، نوید اسفندیاری صفحات 76-111

    پژوهش حاضر با هدف مقایسه مولفه های فرهنگ نوآوری سازمانی کلانتری ها و ستاد فرماندهی نیروی انتظامی استان گیلان انجام شد. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه ی جمع آوری داده ها توصیفی-پیمایشی می باشد. در جهت انجام این پژوهش به یک مورد کاوی در میان کارکنان کلانتری های سطح استان گیلان با کارکنان ستاد فرماندهی استان گیلان در سال 1399 پرداخته شده است. در این پژوهش 60 نفر از افرادشاغل در کلانتری ها و ستاد فرماندهی در سال 1399 به عنوان نمونه ی مورد پژوهش انتخاب شدند. روش نمونه گیری در کلانتری ها تصادفی و در ستاد فرماندهی هدفمند و گلوله برفی بود. برای انجام این پژوهش از پرسشنامه استاندارد استفاده شد که جهت تایید روایی آن، از روایی صوری استفاده شد و برای پایایی آن آلفای کرونباخ استفاده گردید. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار SPSS20 و با استفاده از آزمون T دو گروه مستقل انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین میزان تشکیلات سازمانی، یادگیری سازمانی و جهت گیری سازمانی شاغلین در کلانتری های سطح استان گیلان با فرماندهی استان گیلان اختلاف معنی داری وجود دارد و بایستگی شاغلین کلانتری ها از طریق پیروی الگوهای سازمانی ستاد فرماندهی، گردش شغلی به صورت عمودی و افقی با ستاد، تراشکاری سازمانی و هدایت به سمت سازمان های نوآورانه، سعی نمایند فرهنگ نوآوری سازمانی را متناسب با ستاد فرماندهی افزایش دهند.

    کلیدواژگان: فرهنگ نوآوری سازمانی، نیروی انتظامی، ستاد فرماندهی، کلانتری ها
  • رضا حسن پور*، حسن محمدپور چابکی صفحات 111-133

    گردشگری پایدار نشات گرفته از توسعه پایدار است. توسعه پایدار اصول و مبانی پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در جهان محسوب می شود و بدلیل نقشی که گردشگری می تواند در این زمینه بخصوص در استان گیلان ایفاد نماید، لزوم و ضرورت توجه به گردشگری پایدار حایز اهمیت فراوان است. موفقیت و رشد پایدار گردشگری در گرو عملکرد مناسب و هماهنگ عناصر و فاکتورهای متعددی است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. یکی از مهم ترین این فاکتورها امنیت گردشگران و مقصدهای گردشگری است. امروزه امنیت به عنوان مهم ترین و زیربنایی ترین اصل در تدوین استراتژی توسعه گردشگری در جهان به شمار می آید، میان گردشگری،ثبات، توسعه و امنیت رابطه ای تعریف شده وجود دارد و هرگونه بروز ناامنی و بکارگیری خشونت در سطوح مختلف زیان های جبران ناپذیری به این صنعت وارد می سازد. در این مقاله سعی شده با جمع آوری اطلاعات و مستندات به روش توصیفی و تحلیلی ضمن بررسی اهمیت گردشگری و نقش امنیت در توسعه توریسم پایدار به بررسی اقدامات امنیتی و موانع و کمبودهای اصلی توسعه گردشگری در گیلان پرداخته شده و به این سوال پاسخ داده شود که آیا در این زمینه نیروی انتظامی گیلان اقداماتی را انجام داده و در صورت مثبت بودن پاسخ، به چه میزان موفقیت دست پیدا کرده است، بررسی اجمالی حاکی از آن است موفقیتهایی در این زمینه علی رغم کمبودهای اساسی به دست آورده استو راهکارهایی در زمینه ارتقاء آن در راستای توسعه صنعت گردشگری در استان ارایه گردد.

    کلیدواژگان: گردشگری، امنیت، پایداری، امنیت گردشگری
  • مهدی عبدالله زاده *، محمد علایی، رامین جعفری، صادق عبدالرسولی صفحات 134-171

    در سال های اخیر ستاد کل نیروهای مسلح در جهت عملیاتی ساختن منویات مقام معظم رهبری و ایفای نقش در زمینه گفتمان مقاوم سازی اقتصاد و تولید کشور و همچنین برای خوشایندسازی و افزایش رغبت جوانان جهت حضور در خدمت سربازی، طرح دوره های مهارت آموزی را تدوین و به مراکز و یگان های خدمتی ابلاغ نموده است. اثربخشی دوره های مهارت آموزی به دلیل استفاده از برنامه های مرتبط با نیازمندی های اجتماعی جوانان در این دوره ها، علاوه بر مزیت های اقتصادی، می تواند تبعات مثبت اجتماعی همچون افزایش مسیولیت پذیری در آنان را به ارمغان آورد. بر این اساس هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر اثربخشی دوره های مهارت آموزی بر مسیولیت پذیری اجتماعی در فراگیران مرکز آموزش عمومی شهید بیگلری ناجا بوده است. همچنین جهت سنجش متغیرهای تحقیق از دو پرسشنامه اثربخشی دوره های مهارت-آموزی و پرسشنامه مسیولیت پذیری اجتماعی استفاده گردید. شاخص های پرسشنامه تحقیق از مطالعات مرتبط و پیشینه تحقیق اخذ شده سپس بر اساس شرایط تحقیق و محیط مورد مطالعه بومی سازی گردید. جامعه آماری این تحقیق فراگیران پایه خدمتی شهریور ماه سال 1398 مرکز آموزش عمومی شهید بیگلری بودند. حداقل حجم نمونه لازم برای تکمیل پرسشنامه این تحقیق با استفاده از روش تعیین حجم نمونه در مطالعات معادلات ساختاری و نیز به دلیل استفاده از 28 گویه در ابزار سنجش تحقیق، 140 نفر در نظر گرفته شد. روایایی و پایایی مدل تحقیق و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی الییدی در نرم افزار SMART PLS انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد که اثربخشی دوره های مهارت آموزی در مرکز آموزش عمومی شهید بیگلری و ابعاد آن (واکنش، یادگیری، رفتار و نتایج) تاثیر مثبت و معنی داری بر مسیولیت پذیری اجتماعی فراگیران دارد.

    کلیدواژگان: اثربخشی، دوره های مهارت آموزی، مسئولیت پذیری، اجتماعی، فراگیران
  • الهام قربانی توتکابنی*، الهه قربانی توتکابنی، حسین حسن پور صفحات 172-222

    فرار از منزل، از جمله رفتارهای ناسازگارانه ای است که از زنان و دختران سر می زند و با توجه به پیامدهای سوء آن یکی از آسیب های خانوادگی و اجتماعی جامعه شناخته می شود. آسیبی که می تواند بهداشت روانی فرد و جامعه را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین ضروری است علل و پیامدهای آن از ابعاد مختلف مورد تحلیل قرار گیرد.شیوه کار در این پژوهش کتابخانه ای است که با بهره گیری از کتب معتبر، منابع لاتین و فارسی موجود،پژوهش های انجام شده در چند سال اخیر در زمینه مسئله مورد نظر، مشاهدات و تجربیات خدمتی محققین می باشد.بطورکلی، ریشه اصلی آسیب های اجتماعی در خانواده است، زیرا خانواده به عنوان کوچک ترین اجتماع بشری است که عناصر آن به شدت به هم وابسته اند و اگر در این سیستم مشکلی ایجاد شود، در کل سیستم دگرگونی ایجاد می شود. با توجه به یافته های این پژوهش، پیشنهاداتی مطرح می شود: از جمله از بین بردن فقر و اعتیاد در جامعه، دو عامل تباهی که به نوبه خود زمینه ساز اختلافات خانوادگی و فروپاشی کانون خانواده ها است، دیگر توجه بیشتر خانواده ها به آسیب پذیری دختران جوان و بالا بردن آگاهی های جامعه نسبت به نیازهای روحی و عاطفی آنان، آموزش مهارت های زندگی به دختران و زنان.

    کلیدواژگان: فرار از منزل رفتارهای ناسازگارانه، آسیب های خانوادگی و اجتماعی، زنان و دختران فراری، فقر و اعتیاد در جامعه
  • سیده معصومه غمخواری*، نسرین رسولی، نوید اسفندیاری، حسن اصلانی صفحات 224-247

    پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر اخلاق اسلامی بر نظام سلامت اداری با نقش میانجی سرمایه معنوی انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه ی جمع آوری داده ها توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری، شامل کارکنان فرماندهی انتظامی گیلان می باشد. نمونه ی مورد پژوهش با استفاده از جدول مورگان از یک جامعه ی150 نفری، 108 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری، تصادفی است. داده ها با نرم افزار PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شد. جهت تایید روایی آن، از روایی محتوایی، همگرا و واگرا استفاده شد و برای پایایی آن آلفای کرونباخ و ضریب پایایی ترکیبی استفاده شد.بررسی فرضیه های این پژوهش نشان داد: اخلاق اسلامی بر سلامت اداری در فرماندهی انتظامی گیلان تاثیر معناداری دارد. اخلاق اسلامی بر سرمایه معنوی در فرماندهی انتظامی گیلان تاثیر معناداری دارد. سرمایه معنوی بر سلامت اداری درفرماندهی انتظامی گیلان تاثیر معناداری دارد. اخلاق اسلامی با نقش میانجی سرمایه معنوی بر نظام سلامت اداری درفرماندهی انتظامی گیلان تاثیر معناداری دارد.

    کلیدواژگان: اخلاق اسلامی، نظام سلامت اداری، سرمایه معنوی، فرماندهی انتظامی گیلان